09 sep 9 september 2015 – Joost Zwagerman

Een normale 8 september, ongeveer rond een uur of tien s’avonds:
Jelle: Schat, ken je die schrijver nog? Die toen bij ons op school is geweest? Joost Zwagerman?
Ik: Ja, hoezo?
Jelle: Hij heeft vandaag zelfmoord gepleegd…

Tsja, wat schiet er dan door je heen? Verdriet? Verbazing? Of toch meer teleurstelling?
Want het is teleurstellend dat Nederland een grote schrijver is verloren. 31 boeken in 25 jaar… Een van de meest gelezen personen van Nederland. Een teleurstelling is het zeker.
Verbazing, want wat is er gebeurd? Wat waren zijn laatste woorden? Waarom heeft hij het überhaupt gedaan? Waarom, waarom, waarom?
Allemaal vragen die nooit meer beantwoord gaan worden…

En terwijl Jelle weer aan zijn huiswerk gaat, en ik me weer richt op mijn laptop en verder ga waar ik mee bezig was, weet ik in mijn achterhoofd dat dit groot nieuws gaat worden.
En dat blijkt als ik de volgende dag de tv aanzet. Een reclamespotje waarin wordt vertelt dat ‘De Wereld Draait Door’ vanavond in het teken staat van Joost Zwagerman, het nieuws wat ons opnieuw verteld dat hij zelfmoord heeft gepleegd en dat zijn nieuwe boek van de week zou uitkomen. Een nieuw boek waarvan hij de releasedatum zelf nooit heeft gehaald…

En dan springt de zoveelste show aan op tv waarin verteld wordt dat Joost zelfmoord heeft gepleegd. Aan de tafel zitten een aantal mensen en terwijl ik bezig ben met andere dingen, hoor ik met een half oor mee wat er gezegd wordt. Een mevrouw (en ik weet niet wie het was of wat haar naam was) die een opmerking maakt waar ik meteen van opkijk.

“Joost was al een tijdje depressief, en daar vertelde hij dan ook vaak over. En ook over zelfmoord schreef hij veel en daar was hij tegen. Dus ik snap eigenlijk niet waarom hij het heeft gedaan, want hij was er zo tegen.”

Nou, en dat schoot dus even verkeerd. Want in deze zin, zit haar eigen antwoord!
Depressie en ik zijn een tijd lang zeer close geweest, vrienden zou ik niet willen zeggen maar dichtbij komen we wel, maar ik weet een beetje hoe het in elkaar steekt. Een depressie laat je namelijk verschrikkelijke dingen doen. Bijvoorbeeld liegen tegen de mensen om je heen. ‘Het gaat wel goed’, en ‘ik ben daar tegen’. Depressie laat je iemand anders zijn voor de buiten wereld. Depressie laat je doordraaien in je eigen hoofd zonder dat iemand het ook maar door heeft.

Snap je mijn punt? Ik bedoel, hoe hard je ook schrijft dat je tegen bent, en hoe hard je ook verteld dat het goed gaat,het hoeft niet zo te zijn! Depressie laat je dingen doen waar je anders heel anders op reageert. Depressie kan je zo ver brengen dat de dood je enige oplossing lijkt. En ik ben bang (we zullen het namelijk nooit zeker weten) dat depressie Joost zover heeft gekregen.

Dus mevrouw van de tv, ik denk dat Joost wel degelijk wist waar hij mee bezig was. En hoe vaak hij ook vertelde dat hij tegen zelfmoord was, hoe vaak hij ook vertelde dat het goed ging. Joost heeft zijn beslissing genomen, en ik hoop dat hij nu rust heeft gevonden. Natuurlijk had ik liever gezien dat hij net zoals mij, weer zou inzien dat de wereld een vrolijke plek kan zijn, maar helaas kan dat niet meer. Daarom hoop ik dat Joost zijn rust heeft gevonden. Dat hij vrede heeft met alles nu. Dat het goed met hem gaat.

R.I.P. Joost Zwagerman. Groot literatuurschrijver en kunstkenner.

Bedankt voor het lezen.